Hlutabætur á móti minnkuðu starfshlutfalli
Samkomulag um lækkun starfshlutfalls 2020_lok_2
Markmiðið er að fyrirtæki haldi starfsfólki í starfi eins og kostur er frekar en að það komi til uppsagna. Viðhald ráðningarsambandsins er verðmætt fyrir launafólk og fyrirtæki. Mikilvægt er að verja launafólk vegna tímabundins samdráttar í atvinnulífinu þannig að einstaklingar verði fyrir sem minnstum skaða, bæði fjárhagslegum og félagslegum.
Forsenda þess að fyrirtæki geti leitað til starfsmanna sinna um minnkað starfshlutfall er að það hafi orðið fyrir samdrætti í starfsemi sinni vegna þeirra óvenjulegu aðstæðna sem eru uppi í samfélaginu.
Starfshlutfall verður aðeins minnkað með samkomulagi milli atvinnurekanda og starfsmanns.
Helstu efnisatriði laga um atvinnuleysisbætur á móti minnkuðu starfshlutfalli:
- Skerðing á starfshlutfalli verður að byggja á samkomulagi á milli fyrirtækis og einstaklings þar sem fram kemur hver breyting á starfshlutfallinu er og til hvaða tímabils skerðingin nær.
- Skerðing á starfshlutfalli þarf að vera m.k. 20 prósentustig.
- Launamaður þarf að halda að lágmarki 25% starfi eftir skerðingu á starfshlutfalli.
- Hlutabætur greiðist í réttu hlutfalli við hið skerta starfshlutfall.
- Laun frá atvinnurekenda og atvinnuleysisbætur eru að hámarki 90% af launum fyrir skerðingu starfshlutfalls – þó að hámarki 700.000 kr.
- Hafi laun m.v. fullt starf fyrir skerðingu starfshlutfalls numið 400.000 kr. eða minna eru þau bætt að fullu.
- Hafi laun m.v. fullt starf fyrir skerðingu starfshlutfalls numið meira en 400.000 kr. skerðast laun frá atvinnurekenda og atvinnuleysisbætur ekki niður fyrir 400.000 kr.
- Samningar um skert starfshlutfall skerðir ekki rétt launafólks til tekjutengdra atvinnuleysisbóta missi það vinnuna síðar.
- Námsmenn eiga möguleika á hlutabótum uppfylli þeir skilyrði laganna.
- Réttindi launafólks í Ábyrgðasjóði launa eru tryggð komi til gjaldþrots fyrirtækis.
- Sjálfstætt starfandi eiga rétt skv. Lögunum.
- Lögin gilda frá 15. mars til 1. júní 2020.
Nokkur atriði til áréttingar:
- Leiti fyrirtæki til starfsmanna sinna um að skerðing á starfshlutfalli með tilheyrandi lækkun launa komi til framkvæmda án uppsagnarfrests getur starfsmaður hafnað slíku og gert kröfu um að uppsagnarfresturinn sé virtur.
- Atvinnurekanda er óheimilt að krefjast vinnuframlags frá launamanni umfram það starfshlutfall sem samið er um.
- Réttur til greiðslu atvinnuleysisbóta vegna skerts starfshlutfalls gildir um allt launafólk s.s. námsmanna óháð bótarétti þeirra að öðru leyti.
Hvernig er sótt um hlutabætur
Launamaður sækir um hlutabætur rafrænt á mínum síðum á vef Vinnumálastofnunar. Þá þarf atvinnurekandi einnig að skila inn ákveðnum upplýsingum á sínum síðum á vef Vinnumálastofnunar. Þegar upplýsingar liggja fyrir bæði frá launamanni og atvinnurekanda er hægt að afgreiða umsóknina um hlutabætur.
Sjá nánar:
Partial unemployment benefits to compensate for a reduction in working time
The aim of the measure is to ensure, to the extent possible, that firms keep workers on their payrolls, rather than dismissing them. The maintenance of employment relations is of value to both workers and businesses. It is important to protect workers against the consequences of a temporary contraction in the economy so as to minimise the negative financial and social effects suffered by each individual.
A business may ask its employees to agree to a reduction in working time with an equal reduction in pay only on the condition that it has been forced to reduce its operations because of the current unusual situation.
A reduction in working time with reduction in pay can only take place on the basis of an agreement (see link below this pdf on the website) concluded between the employer and the employee.
Main features of the legislative provisions providing for the payment of unemployment benefits in cases of reduced working time:
- Any decision to implement reduced working time for reduced pay must be based on an agreement concluded between the firm and each individual and stipulating the proportion by which working time is reduced and the period during which the reduction will apply.
- The reduction in hours worked must be at least 20 percentage points.
- The number of hours worked after working time has been reduced must correspond to at least 25 per cent of full-time hours.
- Partial unemployment benefits are paid out in direct proportion to the reduction in hours worked.
- The sum of wages received from the employer and unemployment benefits paid is limited to 90 per cent of the pay earned prior to the reduction in working time taking effect, and may not exceed ISK 700,000.
- Workers whose pay for a full-time position prior to the reduction was ISK 400,000 or less will receive full compensation.
- Workers whose pay for a full-time position prior to the reduction was higher than ISK 400,000 are given a guarantee that the sum of wages received from the employer and unemployment benefits paid will not fall below ISK 400,000.
- Agreements on reduced working time for reduced pay do not affect workers’ rights to receive wage-related unemployment benefits if they lose their jobs at a later date.
- Students at the university level are entitled to receive partial unemployment benefits if they meet the conditions laid down in the legislation.
- Workers’ rights to receive payments from the Wage Guarantee Fund are safeguarded in cases where an employer becomes bankrupt.
- Self-employed persons are covered by the legislation.
- The legislative provisions outlined above are to remain in force from 15 March to 1 June 2020.
A few points of clarification:
- If a firm requests that its employees agree to a reduction in working time with an attendant reduction in pay without a period of notice, an employee may refuse to accept this and may insist that the period of notice be respected.
- An employer may not require a worker to put in longer hours of work than stipulated in the agreement on reduced working time.
- The right to receive unemployment benefits as a compensation for reduced working time applies to all workers, including students at the university level, irrespective of their rights to other benefits.
How to apply for partial unemployment benefits
Workers apply for partial unemployment benefits by filling in an electronic form in the My pages section of the website of the Directorate of Labour. The employer concerned must also provide certain information on its pages on the Directorate’s website. The application for partial unemployment benefits can be processed as soon as both the worker and the employer have entered the required information.
For more information:
Zasiłek wyrównawczy z tytułu obniżenia etatu
Porozumienie o tymczasowym obniżeniu etatu
Celem powyższego jest to, aby pracodawcy jak najdłużej utrzymały swoich pracowników w przedsiębiorstwach zamiast ich zwalniać. Utrzymanie stosunku pracy jest rzeczą cenną zarówno dla pracobiorców, jak i przedsiębiorstw. Należy chronić pracobiorców w czasie przejściowej recesji gospodarczej, tak aby ich straty były jak najmniejsze – zarówno finansowe, jak i społeczne.
Warunkiem możliwości zwrócenia się pracodawców do swoich pracowników z wnioskiem o obniżenie etatu jest niższa aktywność gospodarcza firmy w wyniku obecnie panujących w kraju nadzwyczajnych okoliczności.
Jednakże do obniżenia etatu może dojść wyłącznie za porozumieniem pracodawcy i pracownika.
Najważniejsze kwestie prawne na temat zasiłku dla bezrobotnych jako zasiłku wyrównawczego z tytułu obniżenia etatu:
- Obniżenie etatu musi opierać się na porozumieniu między firmą a pracownikiem, które określa, w jaki sposób uległa zmiana etatu oraz jakim okresem jest ona objęta.
- Obniżenie etatu nie może obejmować mniej niż 20 punktów procentowych.
- Etat pracobiorcy po obniżeniu etatu nie może być niższy niż 25 procent.
- Kwota zasiłku wyrównawczego musi być proporcjonalna do obniżonego etatu.
- Kwota wynagrodzenia od pracodawcy wraz z zasiłkiem dla bezrobotnych wynosi maksymalnie 90 procent wynagrodzenia przed obniżeniem etatu – jednakże maksymalnie do 700 000 ISK.
- W przypadku gdy wynagrodzenie z tytułu pełnego etatu wynosi przed obniżeniem etatu co najwyżej 400 000 ISK, zasiłek wyrównawczy pokrywa utracone wynagrodzenie z tytułu obniżenia etatu w całości.
- W przypadku gdy wynagrodzenie z tytułu pełnego etatu wynosi przed obniżeniem etatu ponad 400 000 ISK, kwota wynagrodzenia wraz zasiłkiem wyrównawczym nie może być niższa niż 400 000 ISK.
- Umowa o obniżenie etatu nie sprawia, że pracownik traci prawo to pełnej kwoty zasiłku dla bezrobotnych naliczonego na podstawie kwoty wynagrodzenia, w przypadku gdy w późniejszym czasie utraci pracę.
- Studenci mają możliwość otrzymania zasiłku wyrównawczego, jeżeli spełniają warunki niniejszych przepisów ustawy.
- W przypadku ogłoszenia upadłości firmy pracobiorca zachowuje prawo do wynagrodzenia z Funduszu gwarancyjnego.
- Pracownik prowadzący własną działalność gospodarczą zachowuje swoje prawa na podstawie niniejszej ustawy.
- Ustawa obowiązuje od dnia 15 marca do 1 czerwca 2020 roku.
Kilka kwestii dla przypomnienia:
- Jeżeli przedsiębiorstwo zwróci się do swojego pracownika z wnioskiem o obniżenie etatu z jednoczesnym obniżeniem wynagrodzenia bez zachowania okresu wypowiedzenia, pracownik może odrzucić taką propozycję i zażądać od pracodawcy zastosowania się do przepisów o zachowaniu okresu wypowiedzenia.
- Pracodawca nie może wymagać od pracobiorcy wykonywania pracy wykraczającej poza obowiązujący w ramach porozumienia etat.
- Prawo do zasiłku wyrównawczego z tytułu obniżenia etatu ma każdy pracobiorca, także studenci, niezależnie od tego, czy mają prawo do innych świadczeń.
Jak składać wniosek o zasiłek wyrównawczy
Pracobiorca składa wniosek o zasiłek wyrównawczy w formie elektronicznej na prywatnym koncie dostępu „mínar síður” strony Urzędu Pracy. Na prywatnym koncie strony Urzędu Pracy również pracodawca musi złożyć wymagane dokumenty. Dopiero po przesłaniu wszystkich dokumentów zarówno przez pracobiorcę, jak i pracodawcę, Urząd będzie mógł rozpatrzyć wniosek o zasiłek wyrównawczy.
Zob. więcej szczegółów: